Καλλιόπη Βουρλούμη

Το δικαίωμα στην κατοικία από νομική και κοινωνιολογική προσέγγιση

Περίληψη

Η εργασία βασίστηκε κυρίως στην ελληνική βιβλιογραφική ανασκόπηση και όπου κρίθηκε αναγκαίο χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία άλλων ερευνών, σχετικών με το θέμα της στέγασης. Αποτελείται από τρία μέρη.

Αρχικά, το πρώτο μέρος είναι γενικό, αφορά γενικές πληροφορίες για το εν λόγω θέμα. Θα παρουσιαστούν κάποιοι ορισμοί των ανθρώπινων δικαιωμάτων και θα γίνει η εννοιολογική τους διάκριση. Θα προσεγγίσουμε την έννοια των κοινωνικών δικαιωμάτων, μέσα από ορισμούς, κάνοντας ιστορική αναδρομή και αντιπαραβάλλοντας τα ως δικαιώματα πρόσβασης σε κοινωνικές υπηρεσίες και ως δικαιώματα του μέλους του κοινωνικού συνόλου. Τέλος, θα αναλυθούν το δικαίωμα για κοινωνική πρόνοια και το δικαίωμα για στέγαση.

Στην συνέχεια, στο δεύτερο μέρος θα παρουσιαστεί το δικαίωμα στην κατοικία από νομική προσέγγιση. Μέσα από τα κεφάλαια θα μελετήσουμε θέματα όπως: η έννοια και το περιεχόμενο του δικαιώματος της κατοικίας από νομική πλευρά, οι φορείς και οι αποδέκτες του, οι περιορισμοί και η προστασία του και τέλος η συνταγματική κατοχύρωση του στην Ελλάδα, την Ε.Ε. και τον διεθνές χώρο.

Στο τρίτο μέρος θα αποτυπωθεί το δικαίωμα στην κατοικία από κοινωνιολογική προσέγγιση και θα μας απασχολήσουν η κοινωνική διάσταση της κατοικίας, οι σχέσεις κοινωνικής και στεγαστικής πολιτικής, ηθικά ζητήματα, καθώς επίσης και το φαινόμενο των αστέγων.

Τέλος θα παρουσιαστούν τα συμπεράσματα της έρευνας και θα προταθούν κάποιες λύσεις περί επαναστέγασης των αστέγων, εξασφάλισης αξιοπρεπούς διαβίωσης, αλλά και εποικοδομητικής  κρατικής στεγαστικής και κοινωνικής πολιτικής.

    Μολονότι το ζήτημα των αστέγων, αφορά μία πολύ συγκεκριμένη -πιθανόν δύσκολα μετρήσιμη- ομάδα του πληθυσμού, θεωρώ ότι η μελέτη της κατοχύρωσης του κοινωνικού δικαιώματος στην κατοικία, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, αν λάβουμε υπόψη μας ότι η κατοικία ή η στέγη ή το σπίτι και όλα αυτά που απορρέουν από αυτές τις λέξεις, παρέχουν στον άνθρωπο την εξασφάλιση και προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως αυτό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ασφάλειας, του σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής.

Σημαντικοί Όροι: δικαίωμα, κατοικία, κοινωνία, κράτος, πολιτική, άστεγοι, αποκλεισμός