Καρίπη Θ. Δέσποινα

«ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ»

Περίληψη

Ο τουρισμός θεωρείται ως ένα πεδίο έρευνας σχετιζόμενο αφενός μεν με τη μετακίνηση, τα κίνητρα, τη διαμονή και τις εμπειρίες του τουρίστα, αφετέρου δε με τις οικονομικές, κοινωνικές πολιτιστικές και περιβαλλοντικές επιδράσεις του στις χώρες υποδοχής. Τουριστικοί φορείς και κυβερνήσεις θεωρούν πλέον τον τουρισμό ως ένα σημαντικό πυλώνα για την αύξηση των δημοσίων εσόδων τους, καθώς μέσω αυτού παρατηρείται αύξηση των τουριστικών εισπράξεων, αύξηση της απασχόλησης, δημιουργία νέων δραστηριοτήτων και νέου εξαγωγικού προϊόντος, έργα τουριστικής υποδομής, ανάγκη για προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομίας κλπ. Ένας από τους κυριότερους κλάδους του τουρισμού είναι ο ξενοδοχειακός, ο οποίος θεωρείται ο πιο αντιπροσωπευτικός και διαδεδομένος παγκοσμίως.

Με την παρούσα εργασία στοχεύεται να αναδειχθεί η σπουδαιότητα της προστασίας του τουριστικού προϊόντος[1] της Αθήνας ενόψει της δύσκολης δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας και το πώς έχουν επηρεαστεί τα έσοδα του ξενοδοχειακού κλάδου έπειτα από την αστάθεια του φορολογικού καθεστώτος /πολιτικής.

Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στον τουρισμό, στη ζήτηση και στην προσφορά του, στα είδη και στις μορφές του. Επίσης αναλύεται το τουριστικό προϊόν και τα κύρια συστατικά του, καθώς και η συμβολή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία. 

Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται μνεία για την εξέλιξη του ξενοδοχειακού κλάδου στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία. Παρατίθενται τα δεδομένα ως προς τη δομή του τουριστικού κλάδου και πιο συγκεκριμένα του ξενοδοχειακού, με ανάλυση  της εικόνας που επικρατεί για το σύνολο των ξενοδοχειακών μονάδων της χώρας. Παρουσιάζεται το προφίλ τη ελληνικής ξενοδοχίας μέσα από τα έσοδα, τις πληρότητες και τις τιμές διάθεσης δωματίων για το 2015.

Στο τρίτο κεφάλαιο προσεγγίζεται το ευμετάβλητο πεδίο της φορολογίας που εφαρμόζεται στον ξενοδοχειακό κλάδο, την πορεία των εισπράξεών του σε σχέση με το σύνολο των αφίξεων και πώς αυτά καθορίζουν τα φορολογικά του έσοδα, κάνοντας αναφορά και στο φαινόμενο της φοροδιαφυγής, το οποίο είναι αρκετά συχνό στον κλάδο.

Στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται μνεία στην Αθήνα, η οποία ως τουριστικός προορισμός διαθέτει ένα πολυδιάστατο και ιδιαίτερο προϊόν με εξαιρετική δυναμική, ιστορία και ταυτότητα, απευθυνόμενη σε πολλά και διαφορετικά κομμάτια της διεθνούς αγοράς. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004, με τα νέα έργα υποδομής και τον εκσυγχρονισμό του ξενοδοχειακού κλάδου, συνέβαλαν στην αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος. Παρόλα αυτά, η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών καθώς και τα αρκετά και χρόνια προβλήματα της πόλης (εγκληματικότητα, μεταναστευτικό, προσφυγικό κ.α.) έχουν ανατρέψει τις κοινωνικοοικονομικές ισορροπίες. Η σημαντικότερη αρνητική επίπτωση στον ξενοδοχειακό κλάδο είναι η μείωση των κρατήσεων με ταυτόχρονο περιορισμό της ημερήσιας δαπάνης των επισκεπτών/πελατών.

Στο πέμπτο κεφάλαιο αναλύεται η έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της διπλωματικής εργασίας και αφορά στις ξενοδοχειακές μονάδες της Αθήνας. Συγκεκριμένα, παρουσιάζονται η εξέλιξη των κρατήσεων και των εσόδων των εν λόγω επιχειρήσεων και πως έχει συμβάλει σε αυτό η συνεχόμενη μεταβολή της φορολογικής πολιτικής και η φοροδιαφυγή. Το κεφάλαιο ολοκληρώνεται με τα αποτελέσματα της έρευνας, την ανάλυσή τους και τα συμπεράσματα – προτάσεις στα οποία οδήγησε η έρευνα της παρούσας διπλωματικής εργασίας.

Λέξεις – κλειδιά: τουρισμός, φορολογία, ξενοδοχειακός κλάδος, φορολογικά έσοδα, φοροδιαφυγή

[1] Βλ. Τσάτρας Α. Παρ., (2010) «Ελληνική Τουριστική Ανάπτυξη – Χαρακτηριστικά, Διερευνήσεις, Προτάσεις», Αθήνα Εκδόσεις Κριτική Α.Ε., σελ. 153-155.